Terapia zajęciowa klasyfikowana jest jako rehabilitacja fizyczna, psychiczna oraz integracyjna, pomagająca pacjentowi z niepełnosprawnościami ułatwić funkcjonowanie w codziennym życiu, przywrócić sprawność ruchową i pomóc uporać się zaburzeniami integracji sensorycznej. Dzięki temu osoba starsza staje się bardziej samodzielna i niezależna, a tym samym zyskuje wyższy poziom satysfakcji życiowej, co pozwala zapobiegać izolacji i wykluczeniu.

Terapia dla osób starszych – jak przebiega? 

W przypadku doboru odpowiedniej terapii dla seniora najważniejsze okazuje się indywidualne podejście i dokładne przeanalizowanie każdego przypadku z osobna. Tutaj najważniejszą rolę odgrywa terapeuta, który powinien skrupulatnie rozeznać się ze swoją grupą i z każdym pacjentem przeprowadzić odpowiednią formę terapii zajęciowej. Osoba poddawana terapii powinna być czynnym partnerem, a nie jedynie biernie uczestniczyć w procesie.

Terapeuta zajęciowy powinien skupić się przede wszystkim na rzeczach, które w jakimś stopniu interesują i dotyczą pacjenta. Dobierać formę terapii w taki sposób, aby była ona zgodna z ich potrzebami i preferencjami. Powinien uwzględnić m.in.: poziom intelektualny, sprawnościowy oraz społeczny seniora i na tej podstawie ustalać rodzaj i formę terapii. Odpowiednie zdiagnozowanie problemu pomaga w efektywniejszym powracaniu do sprawności ruchowej bądź intelektualnej osób starszych i angażuje seniora do interakcji podczas różnych zadań.

Zaangażowanie terapeuty kluczem do efektywnej terapii 

Praca z drugim człowiekiem wymaga od terapeuty stałej aktywności. Powinien on nadzorować pracę swoich podopiecznych i przede wszystkim pomagać im w wykonywaniu poszczególnych zadań i ćwiczeń. W ten sposób motywuje pacjentów do dalszej pracy i dodaje im energii oraz zachęty do dalszych działań, a tylko w takim przypadku można mówić o efektywnej terapii. Właściwy terapeuta powinien więc cechować się wyczuciem troski i odpowiedzialności za drugiego człowieka.

W przypadku pracy wśród ludzi z niepełnosprawnościami niezbędna okaże się również cierpliwość oraz wyrozumiałość dla osób starszych, a także chęć współpracy z nimi i angażowania ich do poszczególnych czynności.

Korzyści wynikające z terapii zajęciowych

• Samodzielność – niepełnosprawność ruchowa to najczęściej wymieniany powód ograniczający samostanowienie i swobodne funkcjonowanie. Odzyskanie sprawności ruchowej wpływa korzystnie na samopoczucie pacjenta i zapewnia mu większą niezależność w życiu.
• Przygotowanie do życia w społeczeństwie – wiele zajęć w trakcie terapii ukierunkowanych jest na ułatwienie i swobodniejsze komunikowanie się z innymi ludźmi. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych jest szczególnie ważne dla komfortu psychicznego seniora, a także pozwala na odzyskanie samodzielności i uczestnictwo w codziennych aktywnościach.
• Uzyskanie swobody w wykonywaniu codziennych obowiązków – dążenie do samodzielnego funkcjonowania w codziennym życiu (samodzielnego ubierania, mycia się) oraz wykonywania codziennych prac takich jak gotowanie, sprzątanie jest głównym elementem, nad jakim pracuje się w czasie terapii zajęciowej.
• Poprawa koncentracji – za pomocą zajęć artystycznych i ćwiczeń manualnych, których zadaniem jest pobudzenie kreatywności oraz wyobraźni, osoby starsze wykazują poprawę w sferze koncentracji oraz pamięci.

Podczas terapii zajęciowej osoby starsze rozwijają swoje umiejętności związane z samodzielnością, produktywnością a także odbywają zajęcia relaksacyjne, związane z wypoczynkiem. Odpowiednio dobrana terapia może znacząco poprawić komfort życia seniora i stanowi realną szansę na przywrócenie poszczególnych sprawności niezbędnych do niezależnego funkcjonowania.

Autor artykułu Współautorem publikacji jest Klinika Seniora – Podmiot Leczniczy specjalizujący się w kompleksowej opiece nad osobami starszymi.