Szkodliwe czynniki biologiczne (SCB) to zagrożenie zarówno dla pracowników w miejscu pracy, jak i dla klientów firm, którzy pojawiają się w pomieszczeniach tych firm. Do tego dochodzą także inne zanieczyszczenia. W jaki sposób je wyeliminować?

Przez termin szkodliwe czynniki biologiczne należy rozumieć drobnoustroje, pasożyty, a także organizmy komórkowe i bezkomórkowe, które zdolne są do namnażania. Takich czynników może być bardzo wiele, a wszystkie one wywołują różne choroby i dolegliwości lub w inny sposób niekorzystnie wpływają na organizm. Do tego trzeba jeszcze dodać inne zanieczyszczenia w powietrzu na czele z pyłami PM 10, PM 2,5 i innymi. Należy również zauważyć, że w miejscu pracy na szkodliwe czynniki biologiczne narażeni są przede wszystkim pracownicy, ale także klienci firm. Dotyczy to szczególnie przedsiębiorstw świadczących różne usługi (np. SPA, fryzjer).

Zagrożenie szkodliwymi czynnikami biologicznymi w pracy

Niestety, w miejscu pracy ludzie są bardzo często narażeni na szkodliwe czynniki biologiczne. Można tu wymienić przede wszystkim ekspozycję na takie czynniki jak priony, wirusy, bakterie, grzyby, alergeny, pasożyty itp. Takich czynników jest ponad 150 tys. W rezultacie coraz częściej pojawiają się choroby i dolegliwości, które są ściśle związane z miejscem wykonywania pracy.

Już dziś w takich krajach jak Francja, Niemcy i inni członkowie tzw. Starej Unii co roku pojawia się około 2 tys. przypadków chorób zawodowych spowodowanych SCB, a prawie 3 mln pracowników jest narażonych na kontakt ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi (źródło: EU-OSHA – European Agency for Safety and Health at Work: Expert forecast on emerging biological risks related to occupational safety and health. European risk observatory report. Office for Official Publications of the European Communities, Luksemburg 2007).

Te oraz wiele innych danych pokazują, że zagrożenie SCB w miejscu pracy jest wręcz powszechne. Do tego nie można zapominać również o zanieczyszczeniu powietrza smogiem, który przenika również przecież do pomieszczeń.

Uważaj na bioaerozole!

W jakiej formie pojawiają się najczęściej szkodliwe czynniki biologiczne? Okazuje się, że większość takich czynników to bioaerozole. Tak nazywamy zawieszone w powietrzu cząstki pochodzenia biologicznego (średnica od ~0,02 do kilkuset μm). Ich droga przenoszenia ma charakter powietrzn kropelkowy lub powietrzno-pyłowy. Bioaerozole są bardzo niebezpieczne i łatwo przedostają się do organizmu, ponieważ mogą przeniknąć przez nos, jamę ustną, spojówki, a nawet przez naskórek.

Na bioaerozole ludzie są narażeni zarówno w budynkach, jak i na zewnątrz. W ostatnim przypadku ich głównym źródłem jest gleba, zbiorniki wodne i rośliny. Natomiast we wnętrzach często zależą o środowiska pracy. Ponadto źródłem bioaerozole mogą być ludzie i ich aktywność fizyczna. Stężenie bioaerozoli zależy od wielu czynników (np. strefa klimatyczna, mikroklimat, czynności wykonywane w pomieszczeniu itd.).

Zagrożenie SCB dla pracowników i klientów

To, ile aerozoli przeniknie do dróg oddechowych, zależy tego, jak duże są cząstki, jaki mają rozmiar, jaki jest ich skład chemiczny, reaktywność itd. Do tego dochodzą jeszcze czynniki indywidualne jak  sposób oddychania, głębokość wdechów itp. Stopień zagrożenia SCB zależy tak naprawdę od środowiska i charakteru pracy. Przy czym należy pamiętać, że nawet praca, która nie prowadzi do kontaktu z biologicznym czynnikiem, może przyczyniać do dużej emisji takich czynników.

Tymczasem  według Kodeksu pracy każdy pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia pracownikom  bezpiecznego i czystego środowiska pracy. Leży to również w jego interesie, ponieważ w ten sposób ogranicza absencje pracowników spowodowane chorobami. Do tego w miejscach, gdzie świadczone są różne usługi na SCB, ale i na inne zanieczyszczenia powietrza, są narażeni także klienci. Jak poradzić sobie z tym problemem?

Jak wyeliminować zanieczyszczenie powietrza?

Można korzystać z różnych rozwiązań, aby wyeliminować zanieczyszczenia z powietrza. Nie wszystkie jednak są efektywne. Najlepiej użyć do tego jonizatora powietrza i generatora wodoru. Dziś można bez problemu nabyć takie urządzenia jako 2w1 (np. Ion System Plasma). Wodór to bardzo silny antyoksydant, a do tego jego cząsteczka jest na tyle mała, że bardzo łatwo i szybko przenika do  komórek. Wodór ma działanie selektywne, a więc neutralizuje tylko toksyczne wodne rodnik, reguluje  homeostazę, a do tego wpływa pozytywnie na wiele schorzeń.

Tego rodzaju urządzenia wytwarzają również jony ujemne, które razem z wodorem eliminują wiele dolegliwości. Przytaczany w przykładzie Ion System Plasma wytwarza zjonizowano-wodorową bryzę. Tym różni się od zwykłego jonizatora powietrza, że wzbogaca to powietrze o jony ujemne nasycone wodorem. Dzięki temu łączona jest funkcja oczyszczania powietrza i wspomagania organizmu. Tego rodzaju urządzenia produkują jony, które długo utrzymują się w powietrzu, zapewniają długotrwałe oczyszczanie i eliminują pyłki oraz biologiczne zagrożenie.

Co mówią badania?

Jak skuteczny jest Ion System Plasma? Na ten temat przeprowadzono badania w pomieszczeniach, a do pomiarów wykorzystano licznik jonów w powietrzu AIC2AlphaLab Inc. i miernik parametrów jakości powietrza BRV-smart. Okazało się, że na wysokości 20 cm ilość jonów ujemnych bez użycia generatora wahała się od 60 do 510 ION/cm3, a z użyciem Ion System Plasma – od 6780 do 53230 ION/cm3. Natomiast na wysokości 1,8 m bez generatora wykryto jony ujemne w ilości od 130 do 790 ION/cm3.

Gdy został włączony generator plazmy, ilość jonów wahała się od 7890 do 32640 ION/cm3. Generator plazmy radził sobie także skutecznie z zanieczyszczeniem powietrza. Ilość pyłu PM 2.5 na wysokości 1,8 m przed włączeniem generatora wynosiła od 10 do 14 µg/m3, a po włączeniu generatora plazmy – od 6 do 9 µg/m3. Podobnie było w przypadku PM 10. Natomiast zawartość lotnych związków organicznych bez włączonego generatora wynosiła od 0,42 do 1,09 mg/m3, a po uruchomieniu urządzenia – od 0,20 do 0,32 mg/m3. Łatwo zatem zauważyć różnice.

Narażenie na szkodliwe czynniki biologiczne oraz inne zanieczyszczenia w powietrzu są powszechne w miejscach pracy. Wywołują do tego bardzo niekorzystne skutki zdrowotne. Aby je wyeliminować, należy używać nowoczesnych rozwiązań, które skutecznie oczyszczają powietrze, a przy okazji wpływają korzystnie na ludzki organizm, czego przykładem jest połączenie jonizatora powietrza z generatorem wodoru.