Świętokrzyskie – Trzeba zobaczyć
Co warto zobaczyć w regionie świętokrzyskim? Co warto zwiedzić w Kielcach i okolicach?
Jak atrakcyjnie spędzić czas w świętokrzyskiem? O tym w naszym dziale „Świętokrzyskie – trzeba zobaczyć”
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Widget not in any sidebars
Województwo Świętokrzyskie jest jednym z najpiękniejszych i najatrakcyjniejszych regionów w Polsce. O niepowtarzalnym charakterze Kielecczyzny decydują jej walory krajobrazowe, piękno przyrody, czystość środowiska naturalnego i liczne zabytki. Dlatego to doskonałe miejsce do uprawiania turystyki, zarówno dla osób spędzających czas aktywnie, jak i szukających spokoju i wytchnienia wśród pięknej, często nieskażonej cywilizacją przyrody.
Wizytówką regionu jest Święty Krzyż
Województwo świętokrzyskie w obecnych granicach stanowi niewielką część dawnego Księstwa Sandomierskiego. W jego sercu, na Łysej Górze (595 m. n.p.m.), wzniesiony został we wczesnym średniowieczu klasztor benedyktynów, który skrywał relikwie Krzyża Świętego. Przybywali tu duchowni jak i świeccy pielgrzymi – po łaski, a za już otrzymane – z podziękowaniem. Podobnie postępowali książęta i królowie Polski, czy to w przededniu bitwy, czy w intencji o następstwo tronu. Do czasów nowożytnych miejsce to powszechnie uznawane było za centrum całego kraju i najwyższą górę w całym Państwie. Kult relikwi Krzyża Świętego dotrwał do czasów nam współczesnych – dzięki czemu 1 stycznia 1999 roku zdecydowano nazwać utworzoną w ramach reformy administracyjnej nową jednostkę terytorialną – Województwem Świętokrzyskim.
Pałac Biskupów Krakowskich symbolem Kielc
Największym terytorialnie miastem województwa i jego głównym ośrodkiem są Kielce, miasto o czternastowiecznej metryce (a może jeszcze starszej), do czasów Sejmu Wielkiego (1791) należące do biskupstwa krakowskiego. Pozostałością z tamtych czasów jest największa duma miasta – doskonale zachowany zespół pałacowy biskupów krakowskich i bezpośrednio z nim związany zespół katedralny na wzgórzu zamkowym. Obecnie znajduje się w gestii Muzeum Narodowego w Kielcach, które eksponuje zachowany autentyczny wystrój wnętrz zamkowych z wieku XVII, jak i późniejsze. Wokół wzgórza rozłożone są najstarsze cząstki najdawniejszego osadnictwa i zachowane po dzień dzisiejszy zabytki nieruchome, ale również tereny parkowe, sportowe i rekreacyjne udostępnione mieszkańcom miasta i wszystkim odwiedzającym stolicę województwa.
Sandomierz – miasto Ojca Mateusza
Niewątpliwie najważniejszym dla dziejów województwa świętokrzyskiego ośrodkiem jest miasto Sandomierz. Tu zaczęła się historia województwa – tu umiejscowiona została siedziba najpierw Ziemi Sandomierskiej, potem Księstwa Sandomierskiego i wreszcie województwa sandomierskiego. Wysoką rangę Sandomierza podkreślają liczne fundacje – świeckie i kościelne, reprezentowane dziś świetnie zachowanymi zabytkami – są to m.in. zamek królewski, układ urbanistyczny, kościoły (z katedralnym na czele) i licznymi na terenie miasta zakonami. Miasto cieszy się wielką popularnością wśród turystów odwiedzających nasze województwo. Najcenniejszym jednak wydaje się fakt podpisania w 1570 r. „pokoju religijnego” – to jest pierwszego, jedynego wówczas w Europie, prawodawstwa dotyczącego wolności sumienia i tolerancji religijnej. Obecnie Sandomierz rozsławił nagrywany w tym mieście serial „Ojciec Mateusz”.
Zamek Królewski w Chęcinach
Ruiny zamku królewskiego w Chęcinach to przykład budowli obronnej typu górskiego, jej mury w zarysie dopasowane są do kształtu Góry Zamkowej, na której są wzniesione. Część górną – z dwiema okrągłymi wieżami – wzniesiono ok.1300 r, a dolną, z czworoboczną basztą, w XV wieku, na zamku odbywały się zajazdy, sejmiki, bywali tu królowie, a częściej i na nieco dłużej, ich małżonki. Dziś można zwiedzać ruiny, udostępniono także punkt widokowy na wieży. Turysta, by obejrzeć obiekt, musi wdrapać się malowniczą ścieżką na wzgórze, z którego rozciąga się niezwykle malowniczy widok. Z miejscem tym wiąże się legenda mówiąca o tym, iż po dawnych komnatach zamku przechadza się duch jego mieszkanki – królowej Bony. Legenda legendą, a duch królowej ukazuje się zwiedzającym w sezonie turystycznym niemal codziennie.
W tym historycznym, świętokrzyskim miasteczku znajduje się również wiele innych zabytkowych obiektów. Godnymi polecenia są m.in.: wczesnobarokowy klasztor s. Bernardynek, kościół i klasztor Franciszkanów ufundowany przez Kazimierza Wielkiego w 1368 roku, kościół parafialny wzniesiony w I połowie XIV w., renesansowy budynek dawnej karczmy zwany Niemczówką oraz późnorenesansowa synagoga, wybudowana w poł. XVII w. Wpływ na rozwój tego położonego przy trasie Warszawa – Kielce miasteczka miały olbrzymie złoża cennych kruszców: ołowiu, srebra oraz miedzi.
Tu kręcono sceny batalistyczne do polskich filmów, to również w Świętokrzyskiem ulubione miejsce fotografików i miłośników historii.
Krzyżtopór
Ta w założeniach monumentalna budowla stanowi przykład pałacu – fortecy. Takie rozwiązania zaczęto stosować już w wieku XVI, wskutek rozwoju sztuki oblężniczej. Do dziś zachowały się potężne fortyfikacje bastionowe o pięciobocznym zarysie, w obrębie których znajdują się mury obwodowe pałacu o trzech i czterech kondygnacjach oraz sporych rozmiarów dziedziniec. Swą nazwę obiekt zawdzięcza okazałym, umieszczonym na bramie wjazdowej, kamiennym płaskorzeźbom – to Krzyż i Topór – symbol wiary katolickiej i rodzinny herb.
Plany budowli sporządził Wawrzyniec Senes, fundatorem był ówczesny wojewoda sandomierski Krzysztof Ossoliński.
Zamek wybudowano na wzór kalendarza. Posiadał tyle okien ile dni w roku (365), tyle komnat ile tygodni (52), tyle sal balowych ile miesięcy (12) oraz tyle baszt ile pór roku (4). Konie w stajniach jadały z marmurowych żłobów, przeglądając się w kryształowych lustrach, a rolę sufitu jednej z sal spełniało akwarium, w którym pływały egzotyczne ryby. Obecnie ruiny „Krzyżtoporu” ożywają podczas licznie organizowanych w Świętokrzyskiem turniejów i pokazów walk rycerskich.
Raj dla kuracjuszy
Sławne na całą Polskę są jedne z najstarszych zdrojów w Polsce w : Busku-Zdroju i Solcu-Zdroju, wykorzystujące miejscowe wody lecznicze do leczeniu wielu schorzeń. Uzdrowisko Busko – Zdrój od blisko 200 lat skutecznie wspomaga leczenie dolegliwości: ortopedyczno-urazowych, reumatologicznych,kardiologicznych, neurologicznych,dermatologicznych oraz rehabilituje pacjentów z rozpoznaniem dziecięcego porażenia mózgowego. Największymi bogactwami „Uzdrowiska Busko-Zdrój” S.A. są woda siarczkowa oraz solanka jodkowa, a także produkowana od 1960 roku naturalna woda mineralna „Buskowianka Zdrój”, która cieszy się uznaniem wśród klientów dbających o swoje zdrowie i kondycję fizyczną. Wielką popularnością cieszą się także Baseny Termalne Mineralne Solec-Zdrój.
Krzemionki Opatowskie
Prahistoryczne kopalnie krzemionkowskie położone są na obszarze tzw. pola górniczego. Wydobyty z wapienia krzemień był selekcjonowany jeszcze w podziemiach, po czym najlepszy surowiec transportowano w koszach lub workach na powierzchnię. Tutaj, w bezpośrednim sąsiedztwie wyjścia z szybu zlokalizowane były tzw. pracownie obróbki krzemienia, w których dzielono konkrecje na mniejsze kawałki, a te z kolei formowano w narzędzia – krzemienne siekiery i dłuta. Od 1979 roku muzeum w Krzemionkach znajduje się w strukturze Muzeum Historyczno-Archeologicznego w Ostrowcu Świętokrzyskim.
Pacanów – bajkowe miasteczko
Pacanowa, w którym ponoć kozy kują, szukał Koziołek Matołek 77 lat. Bohater stworzony przez Kornela Makuszyńskiego i Mariana Walentynowicza swoją wędrówkę rozpoczął w 1933 roku. Tułał się po całym świecie, przemierzył tysiące kilometrów – odwiedził Indie, Chiny, Afrykę i Afganistan, był również na Księżycu… I wreszcie dotarł do słynnego Pacanowa, leżącego na skrzyżowaniu dróg łączących Kielce z Tarnowem, dawniej szlaku książęcego łączącego Kraków z Sandomierzem. To tu powstało Europejskie Centrum Bajki.
Bazylika w Wiślicy
Jednymi z pierwszych budowli, w której wykorzystano zaprawę gipsową na Kielecczyźnie są kościół kolegiacki „pierwszy”, kościół św. Mikołaja w Wiślicy i pałac („pallatium”) na kulminacji wyspy miejskiej. Jak się przypuszcza Wiślica była stolicą plemiennego jeszcze Państwa Wiślan, w której nieco wcześniej niż w Gnieźnie, przyjęty został chrzest, której pozostałością ma być tzw. misa chrzcielna znajdująca się pod kościołem kolegiackim. Terytorium tego państwa określane jest po dzień dzisiejszy Małopolską (Małą Polską), podzielone w chwili obecnej pomiędzy kilka ościennych województw. Od początku 2017 roku Muzeum Archeologiczne w Wiślicy funkcjonuje jako Oddział Muzeum Narodowego w Kielcach.
Żeromszczyzna
Kraina owiana legendą, miejsce wielkich wydarzeń historii, kolebka wielu wybitnych postaci, kraina „mlekiem i miodem płynąca” – w jednej swej części górska i lesista, przeto groźna i niebezpieczna, w drugiej łagodnie pofalowana – obsiana pszenicą poddaje się dłoni rolnika. Wiele pokoleń jej mieszkańców dla jej pomyślności żyło tu i pracowało, jej obronie wielu oddało swe życie – ślady ich pamięci znaleźć można nie tylko na świętokrzyskich cmentarzach… – Jeden z synów Tej ziemi – Stefan Żeromski napisał kiedyś, że gdyby ścisnąć w dłoni jej garść – to pocieknie krew jej obrońców i ofiar.
Skansen w Tokarni
Muzeum Wsi Kieleckiej – Park Etnograficzny w Tokarni powołano w 1976 roku, a zaczęło funkcjonować od 1977 roku. Jest realizacją założeń naukowych etnografa i znawcy tradycyjnej kultury ludowej profesora Romana Reinfussa. Jego zamierzeniem było odtworzenie typowego układu osadniczego wiosek z różnych subregionów Kielecczyzny: Gór Świętokrzyskich, Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, Wyżyny Sandomierskiej i Niecki Nidziańskiej. Głównym obiektem muzeum jest Park Etnograficzny w Tokarni, w którym znajdują się stałe ekspozycje budownictwa wiejskiego, małomiasteczkowego i dworskiego. Skansen, położony w malowniczym zakolu Czarnej Nidy, liczy aż 65 hektarów, z czego 20 hektarów stanowi las. Zróżnicowanie terenu skansenu pozwala prezentować zabytkowe budynki w warunkach zbliżonych do naturalnych.
Pałacyk w Oblęgorku
Muzeum Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku koło Kielc istnieje od 1958 roku. Powstało dzięki patronatowi Ministerstwa Kultury i Sztuki i ofiarności wielu ludzi, w tym przede wszystkim rodziny Sienkiewiczów. Mieści się niedaleko Kielc, w pałacyku w Oblęgorku, który był darem od narodu dla Henryka Sienkiewicza. Muzeum udostępnia zwiedzającym zachowane wnętrza gabinetu, salonu, sypialni, jadalni i palarni. Muzeum zgromadziło dużą liczbę oryginalnych przedmiotów należących kiedyś do pisarza oraz wiele unikatowych dokumentów bezpośrednio z nim związanych. Niezwykle ciekawy i pokaźny jest zbiór fotografii Sienkiewicza i jego najbliższych.
Ważną częścią inwentarza są listy, rysunki i rękopisy. W kolekcji muzealnej cenne są zarówno portrety rodzinne, jak i ilustracje do jego dzieł. To świętokrzyskie muzeum posiada największą w Polsce kolekcję darów, albumów i adresów jubileuszowych, ofiarowanych Sienkiewiczowi z okazji 25-lecia pracy literackiej w 1900 roku, które są dowodem uznania, podziwu i czci dla talentu pisarza. W placówce prowadzone są lekcje muzealne. Odbywają się sesje naukowe, goszczące wielu znanych sienkiewiczologów. Pracownicy występują z referatami zarówno na sesjach organizowanych w Oblęgorku, jak i uczestniczą w spotkaniach wyjazdowych na zaproszenie różnych instytucji. Muzeum nawiązało współpracę z wieloma środowiskami artystycznymi.
