Problemy z poczęciem dziecka mogą mieć wiele przyczyn, mogących leżeć zarówno po stronie kobiety, jak i mężczyzny. Nierzadko niepłodność może być skutkiem zaburzeń występujących u obojga partnerów jednocześnie. W przypadku mężczyzn, za obniżenie płodności odpowiadają najczęściej nieprawidłowe parametry nasienia i choroby jąder. Wiele z tych przypadłości można skutecznie wyleczyć.

Kiedy można mówić o niepłodności?

Niepłodność trzeba odróżnić od bezpłodności, która jest trwałą, niemożliwą do odwrócenia niezdolnością do poczęcia dziecka w sposób naturalny. Niepłodność z kolei poddaje się leczeniu i oznacza zwykle przejściowe problemy z uzyskaniem ciąży.

Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia, niepłodność można stwierdzić po upływie 12 miesięcy bezskutecznego starania się o dziecko. To okres do pewnego stopnia umowny, ponieważ w określonych sytuacjach wizytę u lekarza zaleca się już po upływie pół roku od aktywnych prób poczęcia potomstwa. Takim wskazaniem będzie na przykład wiek kobiety powyżej 35 lat, a w przypadku mężczyzn znane wcześniej choroby jąder (takie jak żylaki powrózka nasiennego), przebyte urazy i inne elementy, które wzbudzają niepokój co do ogólnego stanu zdrowia oraz możliwości prokreacyjnych.

Podejrzewam niepłodność – co dalej?

Miejscem, do którego należy się udać w przypadku problemów z poczęciem dziecka, jest klinika niepłodności. W takiej placówce pracują lekarze wielu specjalizacji (andrologii, urologii, endokrynologii, czy embriologii), a także specjaliści ultrasonografii, seksuologii czy psychologii.

Pierwsza wizyta w klinice leczenia niepłodności obejmuje przede wszystkim wywiad lekarski, który dotyczy obojga partnerów. Lekarz zapyta o dotychczasowe życie seksualne, codzienną aktywność, przebyte choroby i urazy oraz przeanalizuje wyniki wcześniejszych badań, jeśli takie były wykonywane. Wizyta odbywa się w komfortowej atmosferze, a pacjenci mogą skorzystać również z pomocy psychologicznej (warto pamiętać, że stres i nieprawidłowy styl życia może istotnie przyczyniać się do obniżenia płodności).

Diagnostyka – poznanie przyczyn niepłodności

Kolejnym etapem diagnostyki jest wykonanie odpowiednich badań – to, jakie zostaną zalecone, jest zawsze kwestią indywidualną. W przypadku mężczyzn wykonuje się zwykle seminogram, czyli badanie nasienia. To właśnie nieprawidłowości w budowie plemników, ich ruchliwości, bądź liczebności są częstą przyczyną męskiej niepłodności.

Warto wiedzieć, że parametry nasienia można poprawić w laboratorium, a odpowiednio przygotowane nasienie wprowadzić do dróg rodnych kobiety metodą inseminacji (za pomocą cienkiego, giętkiego cewnika). Wyizolowane z nasienia plemniki można również wykorzystać w procedurze in vitro.

Pozostałe badania, jakie może zalecić lekarz to USG jąder (pozwalające wykryć m.in. żylaki powrózka nasiennego, wodniaki jąder i inne nieprawidłowości). Badania krwi z kolei pozwalają sprawdzić stężenie hormonów istotnych dla prokreacji, potwierdzić lub wykluczyć infekcje i choroby.

Jak leczy się męską niepłodność?

Zastosowane metody leczenia zawsze zależą od efektów diagnostyki. Możliwie najdokładniejsze poznanie przyczyn niepłodności istotnie zwiększa szansę na powodzenie terapii. Jednocześnie warto wiedzieć, że nawet w przypadku niepłodności idiopatycznej (której powodów nie udało się ustalić), możliwe jest wdrożenie efektywnego leczenia. Najczęściej stosowane metody, to:

• Leczenie farmakologiczne – m.in. w przypadku infekcji układu moczowo-płciowego i zaburzeń hormonalnych.
• Poprawa jakości nasienia i rozród wspomagany – wspomniana wcześniej inseminacja oraz zapłodnienie metodą in vitro.
• Zabiegi mikrochirurgiczne – w ten sposób można usunąć na przykład żylaki powrózka nasiennego, które zwiększają temperaturę w jądrach, co negatywnie wpływa na produkcję plemników. Zabiegi te mogą poprawić płodność w zaawansowanych postaciach żylaków powrózka nasiennego.

Współczesna technologia pozwala również – w określonych przypadkach – uzyskać biologiczne potomstwo nawet wtedy, gdy u pacjenta stwierdzono azoospermię (w nasieniu nie wykryto plemników). Pozwala na to innowacyjny, mikrochirurgiczny zabieg microTESE, czyli zlokalizowanie miejsc produkcji plemników w tkance jądra i ich pobranie, po czym wykorzystanie w zapłodnieniu metodą in vitro.

Czasem elementem terapii jest zmiana stylu życia – wprowadzenie zmian w diecie, ograniczenie stresu, czy zmniejszenie masy ciała. Jak wspomnieliśmy, dostępnych metod leczenia niepłodności jest bardzo dużo, dlatego warto zgłosić się po profesjonalną pomoc możliwie jak najszybciej. Profesjonalną pomoc w zakresie diagnostyki i leczenia niepłodności uzyskasz w klinice Gameta przy ul. Podzamcze 45 w Chęcinach.