Liczba ograniczeń na polskiej sieci kolejowej drastycznie spadła w ostatnich latach. W 2024 r. Polskie Linie Kolejowe S.A. odnotowały historyczny, 27-procentowy spadek, a do maja 2025 r. liczba ta zmniejszyła się o kolejne 13%. To oznacza, że pociągi mogą jeździć szybciej i punktualniej niż kiedykolwiek wcześniej.
Ograniczenia prędkości to miejsca, w których pociągi muszą zwalniać ze względu na stan infrastruktury. Każde takie zwolnienie wpływa na organizację ruchu, wydłuża czas przejazdu i zwiększa koszty dla przewoźników. – „Dłuższy czas przejazdu oznacza wyższe koszty eksploatacji taboru, pracy załogi oraz zużycia energii” – wyjaśniają eksperci.
Większa przepustowość, mniej opóźnień
Ograniczenia prędkości wymuszają na konstruktorach rozkładów jazdy zwiększanie odstępów między pociągami, co zmniejsza przepustowość linii. Im więcej takich punktów, tym trudniej utrzymać punktualność. Pasażerowie częściej doświadczają wtedy zmian w rozkładach i opóźnień.
Nowy zarząd PLK S.A. od 2024 r. intensywnie pracuje nad zmniejszeniem liczby ograniczeń, co już przynosi efekty. Pod koniec 2023 r. na sieci kolejowej było 3179 ograniczeń, ale do grudnia 2024 r. liczba ta spadła do 2307. Do maja 2025 r. odnotowano kolejny spadek – do około 2000.
„Wracamy do dobrych doświadczeń”
– „Likwidacja ograniczeń na sieci to ważne zadanie. Cieszy, kiedy niewielkim nakładem sił i środków jesteśmy w stanie szybko usunąć przyczyny zwolnień ruchu pociągów” – mówi Krzysztof Waszkiewicz, Członek Zarządu PLK S.A. ds. utrzymania infrastruktury. – *„Wracamy do dobrych doświadczeń z lat 2014-2016, kiedy spadki wynosiły 11-18% rocznie. Do maja br. odnotowaliśmy 13-procentowy spadek. Liczę, że do końca roku ten wynik może przekroczyć nawet 20%”* – dodaje.
Jak usuwa się ograniczenia?
Proces likwidacji ograniczeń jest złożony i wymaga działań technicznych oraz organizacyjnych. Kluczowe jest identyfikowanie przyczyn ich powstawania i ocena wpływu na ruch. Część udaje się usunąć bez dodatkowych kosztów, dzięki analizie i weryfikacji.
Regularne przeglądy, naprawy i modernizacje infrastruktury pozwalają stopniowo eliminować problem. Wszystkie prace muszą być jednak koordynowane z przewoźnikami, by minimalizować zakłócenia w ruchu. Niezbędne jest też odpowiednie finansowanie, dlatego PLK pozyskuje środki z budżetu państwa i funduszy unijnych.