Pulsometr – jak działa i jak czytać wyniki?

Urządzenia medyczne pełnią bardzo ważną funkcję. Niewątpliwie są standardem w opiece nad pacjentami. Do takich urządzeń należy pulsometr, który obecnie wykorzystuje się nie tylko w szpitalach, czy karetkach, ale również w warunkach domowych bądź w czasie treningu. Warto na jego temat dowiedzieć się więcej.

Co to jest Pulsometr?

Wiele osób zastanawia się, co to jest pulsometr. O tym urządzeniu słyszy się coraz więcej, choć nadal wiele osób nie wie, jak prawidłowo wykonywać pomiar pulsu. Pulsometr jest to urządzenie monitorujące pracę serca. Używany jest również przez sportowców do pomiaru tętna wysiłkowego. Zazwyczaj pulsometr składa się z odbiornika, który często nazywany jest zegarkiem, gdyż jego część jest podobna do zwykłej tarczy zegarka. Wskazuje on aktualny puls. Oczywiście coraz częściej dostępne są urządzenia, które dodatkowo liczą kalorie, czy posiadają stoper. Drugą ważną częścią pulsometru jest czujnik. Najczęściej zakładany jest na wysokości piersi. Jego zadaniem jest odczyt pulsu, a następnie przesłanie wyniku do odbiornika. Alternatywą dla pulsometrów z czujnikiem, znajdującym się na wysokości piersi, są modele gdzie czujnik występuje w pasku odbiornika. Wtedy też puls mierzony jest na nadgarstku.

Jak działa pulsometr?

Warto zatem dowiedzieć się, jak działa pulsometr. To urządzenie nazywane jest także tętnomierzem bądź pulsomierzem. Jego działanie jest podobne do tego, jak działa EKG. Otóż odczytuje się zmiany napięcia elektrycznego wywołane przez pracę mięśnia sercowego. O ile na EKG wynik przedstawiony jest w formie wykresu, tak w klasycznych pulsometrach – na wyświetlaczu. Nie bez znaczenia jest fakt, że pulsometr, choć działa w podobny sposób, to jednak sposób przekazywania wyniku może być różny. Wszystko zależy od rodzaju pulsometru. Wyróżniamy tutaj pulsometr klasyczny, który należy obwiązać wokół klatki piersiowej. Z opaski przekazywany jest sygnał, dzięki temu możliwe jest wykonanie i odczytanie pomiaru tętna, oczywiście przy wykorzystaniu odbiornika. Dzięki zastosowaniu dwuczłonowej konstrukcji, wyniki pomiaru są niezwykle precyzyjne. Pomiar tętna może być ciągły bądź też chwilowy. Drugim dobrym wyborem może być pulsometr jednoczęściowy. Składa się on z zegarka bądź urządzenia, które przypomina pierścionek. Wiele osób uważa takie rozwiązanie za bardzo wygodne. Niezwykle ważne jest również to, że pulsometr jednoczęściowy sprawdza się nie tylko dla sportowców, którzy chcą monitorować swoje wyniki, ale też dla osób, które zmagają się z przewlekłymi chorobami układu sercowo-naczyniowego i lekarz zaleca im częste mierzenie pulsu. Jeżeli jednak chcecie kupić urządzenie przeznaczone typowo do pomiaru Waszych osiągnięć sportowych i ich wpływu na Wasze tętno, to polecamy pulsometr z licznikiem, który szczególnie wykorzystywany jest przez rowerzystów. Składa się on z dwóch elementów. Jeden zakłada się na ciało, a drugi montuje na kierownicy roweru.

Pulsometr – jak czytać wyniki?

Pulsometr jest urządzeniem elektronicznym, zatem nie powinno być problemów z tym, jak czytać wyniki. Na początku pomiaru najczęściej pojawia się ikona migającego serduszka, a gdy jest skończony wyświetla się wartość pulsu mierzona w określonej jednostce czasu. Precyzyjnie rzecz ujmując dokonywany jest pomiar częstości uderzeń serca na minutę. Zatem zarówno osoba chora, jak i sportowiec w czasie zwykłej aktywności bądź też treningu może monitorować bicie serca i wykrywać ewentualne nieprawidłowości. Oczywiście należy pamiętać, że w przypadku treningu wysiłkowego należy wyznaczyć strefy wysiłkowe – minimum 3 a maksymalnie 7. Trening z pulsometrem opracował Jo Friel. W pierwszym etapie wyznacza się próg mleczanowy, konieczne jest wtedy przeprowadzenie rozgrzewki. Następnie można już przejść do aktywności, którą się uprawia, czy to jazdy na rowerze, czy biegu. Pierwsze 10 minut powinno być spokojne, a następne 20 minut już maksymalne. Średni puls jest wtedy tętnem dla progu mleczanowego. Zatem strefa pierwsza <68% – to regeneracja. Strefa druga występuje w przypadku wyniku od 69 do 83% i oznacza aktywność „w tlenie”. Strefa trzecia występuje od 84 do 94% i poprawia siłę oraz wytrzymałość. Próg mleczanowy występuje od 95 do 105%. Strefa piąta, która wynosi więcej niż 105% oznacza poprawę wydajności tlenowej, a więc jeszcze bardziej efektywny trening.

Prawidłowy puls – co warto wiedzieć?

Prawidłowy puls jest wartością, która różni się w zależności od wieku, płci, a nawet kondycji fizycznej. Jak wiadomo pulsometr bada częstotliwość bicia serca, czyli liczbę wyczuwalnych uderzeń na minutę. Jednocześnie należy wiedzieć, że zarówno wysokie tętno, jak i niskie jest wartością nieprawidłową i wymaga diagnostyki. Jeżeli mierząc puls, uzyskuje się wynik mniej niż 60 uderzeń na minutę, oznacza on bradykardię, natomiast ten powyżej 100 uderzeń na minutę – tachykardię. U niemowląt tętno jest zdecydowanie wyższe i nawet 130 uderzeń na minutę nie oznacza choroby. W przypadku starszych dzieci prawidłowy wynik to ok. 100 uderzeń na minutę. Wraz z wiekiem wartość maleje. U nastolatków prawidłowy wynik to 85 uderzeń na minutę. U osób dorosłych około 70, a starszych – 60. Jeżeli więc Wasz wynik nie mieści się w normie, powinniście bezwzględnie skontaktować się z lekarzem.

Pulsometr ważnym elementem podczas treningu i zawodów sportowych

Pulsometr sprawdza się w przypadku budowania formy sportowej lub weryfikacji zmęczenia organizmu w czasie zawodów. W tym przypadku im intensywniejszy jest wysiłek, tym wyższe jest tętno. Wynika to oczywiście z rytmu zwężania się naczyń tętniczych, co jest podyktowane pracą serca. Trzeba tutaj pamiętać, że optymalny i bezpieczny trening jest wtedy, gdy nie przekracza się granicznej wartości, a tą wartością jest tzw. HR max, czyli tętno maksymalne. Od tętna zależy jak spalają się mięśnie i tutaj wykorzystywane są różne rodzaje paliwa. Mogą być to wolne kwasy tłuszczowe, glikogen wątrobowy czy mięśniowy bądź też białka. Dzięki monitorowaniu tętna można efektywnie ćwiczyć i trenować, a przy tym uniknąć tzw. zjawiska spalania mięśni.

Co warto jeszcze wiedzieć na temat pomiaru pulsu?

Dla wielu osób najwygodniejsze jest badanie pulsu na tętnicy promieniowej. Najlepiej wykonywać pomiar rano bądź też wieczorem. Automatyczne urządzenia sprawdzą się nawet dla osób z nadwagą czy otyłych. Aby wynik był miarodajny, należy puls mierzyć w pozycji siedzącej, zawsze po kilkuminutowym odpoczynku. Polecamy przeprowadzenie badania, np. podczas siedzenia na fotelu czy na krześle, przy stole, dzięki temu będziecie mogli uzyskać najwygodniejszą pozycję. Najlepiej, aby ramię znajdowało się na wysokości serca, natomiast ręka powinna być delikatnie oparta.