Na czym polega bioasekuracja w hodowli drobiu oraz świń

Pandemia H1N1 2009 i początkowe niepewności co do roli zwierząt w rozprzestrzenianiu wirusa skłoniły Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa i Bank Światowy do nadania najwyższego priorytetu opracowaniu narzędzi służących poprawie bezpieczeństwa biologicznego w hodowli zwierząt.

Czym jest bioasekuracja?

Na początku warto określić, co to jest bioasekuracja. To w największym skrócie szereg środków sanitarnych, mających charakter zapobiegawczy, których regularne i stałe stosowanie pozwala uchronić hodowlę zwierząt przed przedostaniem się na jej teren czynników chorobotwórczych. Dotyczy to każdego rodzaju hodowli zwierząt. Oprócz tego bioasekuracja ma na celu, poprzez poprawę stanu zdrowia zwierząt, zmniejszenie używania leków, a tym samym zwiększenie efektywności produkcji.

Salmonelloza, ptasia grypa, to nie jedyne choroby, przed którymi chroni bioasekuracja. ASF to jedna z najgroźniejszych chorób, która może doprowadzić nawet do konieczności wybicia całego stada. Zasady bioasekuracji służą ograniczeniu przenoszenia chorób ze zwierzęcia na zwierzę i zmniejszeniu wpływu czynników zewnętrznych na kondycje hodowli. Zasady te wynikają bezpośrednio z wiedzy naukowej na temat epidemiologii i przenoszenia kluczowych patogenów.

Najczęstszymi drogami przenoszenia zakażeń jest bezpośredni kontakt z zarażonym zwierzęciem. Także rola ludzi w przenoszeniu chorób była dokładnie badana w ciągu ostatniej dekady: Osoby spoza gospodarstwa mogą przenosić patogeny na obuwiu, odzieży, rękach itp. Ostatecznie to pojazdy i sprzęt mogą odgrywać zasadniczą rolę w rozprzestrzenianiu się chorób. Niektóre patogeny mogą przetrwać w odpadach, dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na wykorzystanie odpadów żywnościowych w karmieniu zwierząt.

Myśląc o bioasekuracji, powinniśmy pamiętać, że jest ona ściśle powiązana z koniecznością zapewnienia dodatkowego wyposażenia i środków do dezynfekcji. Produkty takie, jak te widoczne na zdjęciu oraz podobne mogą Państwo kupić np. w sklepie internetowym Fermo.

Bioasekuracja drobiu

Zasady bioasekuracji mają na celu zminimalizowanie ryzyka przenoszenia chorób. Najczęściej do zakażenia dochodzi poprzez

• Zanieczyszczenia ściółki.
• Skażenie wody.
• Zanieczyszczenie pojazdów wjeżdżających na teren gospodarstwa.
• Użycie brudnych, skażonych ubrań, narzędzi i środków trwałych w gospodarstwie
• Wirus może zostać też przeniesiony poprzez skażony sprzęt/materiały weterynaryjne, takie jak igły używane do szczepień

Wymagania, jakie powinny wypełniać gospodarstwa hodujące zwierzęta, są jasno określone przez akty prawne. To jak powinna przebiegać bioasekuracja drobiu, określa rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 27 września 2013 r. Główne zalecenia to:

• Zapewnienie ptakom odpowiednich warunków do wzrostu.
• Nie przekraczanie maksymalnego zagęszczenia kurnika.
• Oddzielenie od siebie poszczególnych miejsc przebywania drobiu.
• Zabezpieczenie terenu przed innymi zwierzętami.

Bioasekuracja drobiu to także:

• Prowadzenie dokumentacji dotyczącej przeprowadzanych zabiegów deratyzacji, dezynfekcji.
• Kontrola wejścia na teren hodowli osób trzecich.
• Zabezpieczenie karmy przed dzikim ptactwem.
• Regularne mycie klatek.
• Stosowanie mat dezynfekcyjnych.
• Używanie ochronnego obuwia i odzieży.

Także w zakresie transportu drobiu obowiązują przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych, oraz Rozporządzenia Rady (WE) NR 1/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu. Dotyczą one transportu zwierząt w kontenerach zdezynfekowanych, odkażanie środków i narzędzi po każdym transporcie i zapewnienie ptactwu odpowiednich warunków w czasie przewożenia.

Zastosowanie zasad bioasekuracji w hodowli trzody chlewnej

Celem bioasekuracji świń jest zastosowanie środków, które uniemożliwią przedostanie się patogenów do stada lub gospodarstwa oraz zapobieganie rozprzestrzenianiu się choroby na niezainfekowane zwierzęta w stadzie. Bioasekuracja świń to przestrzeganie trzech podstawowych zasad:

• Segregacja – Tworzenie i utrzymywanie barier w celu ograniczenia możliwości przedostania się zakażonych zwierząt i skażonych materiałów do niezainfekowanego miejsca. Jeśli ten element bioasekuracji trzody chlewnej zostanie prawidłowo zastosowany, a zalecenia przestrzegane, to radykalnie zmniejszymy możliwość zakażenia stada.
• Maty dezynfekcyjne, brama bioasekuracyjna, czystość. Bioasekuracja trzody chlewnej jest ściśle związana z higieną. Pojazdy, sprzęt, które mają wjechać na teren, muszą zostać dokładnie zdezynfekowane.
• Kontrolowanie wprowadzania świń spoza gospodarstw, wprowadzenie kwarantanny dla nowo zakupionych zwierząt oraz ogrodzenie terenu gospodarstwa i kontrola dostępu dla ludzi, a także ptaków, nietoperzy, gryzoni, kotów i psów.

Powinniśmy też dążyć do zachowania odpowiednich odległości między gospodarstwami i zapewnianie obuwia i odzieży przeznaczonej wyłącznie do noszenia w gospodarstwie. Zabiegi czyszczące i dezynfekujące mogą obejmować użycie środków mechanicznych, chemicznych czy biologicznych. Nie tylko w budynkach na terenie gospodarstwa, ale także w pojazdach, sprzęcie, odzieży i obuwiu.