Wypadki i kolizje są smutną codziennością na polskich drogach. Mimo przestrzegania przepisów komunikacyjnych możemy zostać poszkodowani w takim zdarzeniu. Warto wówczas wiedzieć, jakie prawa nam przysługują. W niniejszym artykule wyjaśniamy, kiedy poszkodowany może ubiegać się o odszkodowanie i czym różni się ono od zadośćuczynienia.

Kto otrzymuje status poszkodowanego?

Podstawę prawną, mówiącą o prawach poszkodowanego, stanowią przepisy Kodeksu cywilnego oraz ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG oraz PBUK. Ta ostatnia nakłada na posiadaczy pojazdów obowiązek posiadania ubezpieczenia z tytułu odpowiedzialności cywilnej. Na jej podstawie może zostać wypłacona rekompensata za szkody, które spowodował sprawca wypadku. Poszkodowanym będziemy nazywać kierowcę innego pojazdu, który ucierpiał w kolizji, ale również np. osobę potrąconą czy współpasażerów, podróżujących ze sprawcą.

Odszkodowanie – kiedy można je pozyskać?

Poszkodowany może ubiegać się o odszkodowanie za szkody poniesione w wyniku wypadku samochodowego. Trzeba pamiętać, że forma prawna, jaką jest odszkodowanie, dotyczy strat materialnych. Taką stratą może być np. uszkodzenie samochodu oraz koszty, które poszkodowany musi ponieść, żeby go naprawić. Inną stratą będą koszty poniesione na leczenie, któremu osoba poszkodowana musiała się poddać w wyniku wypadku drogowego. To nie wszystko. Jeżeli w wyniku kolizji samochodowej poszkodowany utracił częściowo zdolność do pracy, może ubiegać się o zwrot kosztów przekwalifikowania do innego zawodu lub rentę, jeżeli utrata zdolności do pracy jest całkowita.

Czym jest odpowiedzialność odszkodowawcza?

Odszkodowanie z tytułu OC można uzyskać, gdy zaistnieje kilka istotnych przesłanek. Poszkodowany musi udokumentować powstanie szkód o charakterze majątkowym. Czyn, w następstwie którego doszło do powstania szkody, musi mieć charakter bezprawny. Między tymi dwoma elementami musi również zachodzić związek przyczynowo-skutkowy. Ostatnim warunkiem jest możliwość przypisania sprawcy winy za powstałe szkody.

Zadośćuczynienie – kiedy przysługuje?

Odszkodowanie nie jest jedyną formą roszczenia, które przysługuje poszkodowanemu w wypadku samochodowym. Prawo cywilne przewiduje również zadośćuczynienie, które może zostać przyznane, jeżeli osoba poszkodowana, oprócz strat materialnych, doznała tzw. krzywdy. W odróżnieniu od straty majątkowej, krzywda ma charakter niematerialny. Co bierze się pod uwagę, szacując skalę krzywdy? Jednym z elementów jest wiek poszkodowanego, ale także cierpienie fizyczne i psychiczne spowodowane przez wypadek drogowy. Krzywdą nazwiemy także utratę zdolności do pracy, szans na normalne życie, rozwój zainteresowań i realizację zamierzonych celów.

Jak pozyskać odszkodowanie i zadośćuczynienie?

Pierwszym krokiem jest zgłoszenie szkody do ubezpieczyciela, u którego sprawca wypadku ma wykupione ubezpieczenie z tytułu odpowiedzialności cywilnej. Jeżeli w wypadku drogowym doszło do szkody na osobie, poszkodowany ma na zgłoszenie roszczenia dwadzieścia lat, ponieważ tyle wynosi okres przedawnienia. Z kolei roszczenia z tytułu kolizji drogowej związane z uszkodzeniem pojazdu przedawniają się w ciągu trzech lat od momentu, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie.