To, co najbardziej charakterystyczne dla alkoholizmu, to fakt, że choroba ta ma nawroty. Alkoholik już nigdy nie przestanie nim być, czyli nigdy nie będzie umieć pić w sposób kontrolowany. Może jednak nauczyć się żyć w trzeźwości. Żeby to było jednak możliwe, konieczne jest podjęcie leczenia. W niniejszym artykule wyjaśniamy, dlaczego alkoholicy łamią abstynencję.
Powrót do picia po terapii leczenia uzależnień
Nie ulega wątpliwości, że leczenie alkoholizmu w zamkniętym ośrodku odwykowym to obecnie jeden z najskuteczniejszych sposobów walki z nałogiem. Warunkiem koniecznym, aby móc mówić o tym, że ,,wyszło się” z alkoholizmu, jest utrzymanie trwałej abstynencji. Niestety zdarza się i tak, że nawet po najlepszej terapii alkoholik wraca do picia. Nie od razu musi to być zapicie się. Powroty do picia bywają bardzo różne. Na początku zwykle zaczyna się od delikatnego popijania.
Dlaczego alkoholik nie utrzymuje abstynencji?
To, że alkoholik wrócił do picia po zakończonym leczeniu, wcale nie musi oznaczać, że terapia była nieskuteczna.
Wymuszenie na alkoholiku terapii i związany z tym brak motywacji
Jednym z najczęstszych powodów, dla którego alkoholik przerwa abstynencję po odwyku, jest przeświadczenie, że ta choroba go nie dotyczy i przecież w każdej chwili może przestać pić. Dzieje się to zwłaszcza w przypadku tych alkoholików, którzy do terapii zostali zmuszeni, na przykład żona wysłała męża na terapię, grożąc rozwodem lub pracodawca wyrzuceniem z pracy. Taka osoba nie ma odpowiedniej motywacji, aby podjąć leczenie. Alkoholik, który udaje się na leczenie, powinien być świadomy swojej choroby i nie wstydzić się tego, że jest uzależniony. Osoba, która poszła pod wpływem przymusu na odwyk, po prostu nie wierzy w swoje uzależnienie. Jest przekonana, że panuje nad nałogiem.
Wiara w picie kontrolowane
Niektórzy uważają, że sporadyczne i umiarkowane spożywanie alkoholu przez osoby z chorobą alkoholową jest możliwe, jednak są to przypadki wyjątkowe. Większość terapeutów jest jednak zdania, że kto raz się uzależnił, ten nigdy nie powróci do picia towarzyskiego, czyli kontrolowanego. Problemem wielu alkoholików jest przeświadczenie, że mogą oni kontrolować swój popęd alkoholowy. W sytuacji, kiedy alkoholik uważa się za ,,silnego”, sięga po kieliszek, najpierw jeden, potem drugi i zwykle kończy się to powrotem do picia.
Jakie są sygnały ostrzegawcze nawrotu do picia?
W przypadku każdego z alkoholików sygnały ostrzegawcze zwiastujące powrót do picia mogą być nieco inne. Najczęściej jednak tym, co powinno zaniepokoić, jest powracanie do dawnych wzorców, zachowań, sposobów myślenia, przeżywania z czasów nałogu.
Sygnały ostrzegawcze nawrotu do picia:
- rozmyślanie o piciu kontrolowanym i towarzyskim;
- niechęć do uczestnictwa w różnych formach terapii;
- wycofywanie się z podjętych wcześniej zobowiązań;
- odwiedzanie miejsc związanych ze spożywaniem alkoholu;
- spotkania z osobami, z którymi wcześniej piło się alkohol;
- nalewanie alkoholu, robienie drinków;
- popadanie w stany zniechęcenia;
- impulsywne zachowania mające na celu rozładowanie napięcia.
To tylko niektóre z objawów nawrotu. Jest ich znacznie więcej. Można je podzielić na kilka grup: zmiany w samopoczucia fizycznym, zmiany w samopoczucia psychicznym, zmiany w trybie życia, a także w stosunkach między ludźmi.
Co zrobić, aby nie wrócić do picia?
Aby dotychczas poświęcony czas na leczenie nie poszedł na marne, trzeba szybko reagować, gdy tylko pojawią się jakiekolwiek sygnały ostrzegawcze świadczące o nawrocie do picia. Przede wszystkim osobom uzależnionym od alkoholu zaleca się unikanie wyzwalaczy zewnętrznych, czyli sytuacji, osób i miejsc kojarzonych z piciem alkoholu. Pomocne, a często nawet konieczne może się okazać uczestnictwo w różnych formach terapii (np. terapii ambulatoryjnej) lub w specjalnych treningach zapobiegania nawrotom uzależnienia. W przypadku ostrego nawrotu należy udać się na odwyk alkoholowy pod okiem specjalisty, który będzie nastawiony na naukę skutecznych sposobów radzenia sobie z głodem alkoholowym i nawrotami choroby. Ważnym elementem zapobiegania nawrotom jest rozpoznawanie umiejętności nawrotu i jego nawet tych najbardziej subtelnych sygnałów. Osoba, która zdecyduje się ponownie skorzystać z pomocy terapeutów, sama musi tego chcieć. Ważne jest, aby była zaangażowana w proces leczenia, a nie tylko biernie uczestniczyła w terapii.
Program HALT jako sposób przeciwdziałania nawrotom picia
Jednym ze sposobów, by nie wrócić do picia jest popularny wśród uzależnionych program HALT. Jego nazwa pochodzi od angielskich słów: Hungry, Angry, Lonely, Tired. Zgodnie z programem HALT alkoholik nigdy nie powinien być głodny, rozdrażniony, samotny i zmęczony, ponieważ stany te sprzyjają nawrotom choroby alkoholowej.
| Artykuł został przygotowany przez Ośrodek Nowe Życie specjalizujący się w leczeniu alkoholizmu i innych uzależnień. |
Czytaj też:
> Życie z osobą uzależnioną od alkoholu po odwyku
