Dawny pałac biskupów krakowskich w Kielcach

Zespół zamkowy biskupów krakowskich jest jedną z ikon Kielc. O randze tego zabytku świadczy zakwalifikowanie go do najwyższej klasy – grupy „0” w dawnej klasyfikacji zabytków.

Pałac Biskupów Krakowskich został wzniesiony w latach 1637-1644 z inicjatywy biskupa krakowskiego Jakuba Zadzika. Jest on wspaniałym i najcenniejszym z zachowanych przykładem polskiej rezydencji z epoki Wazów. Autorem projektu był prawdopodobnie włoski architekt Tomasz Poncino, który kierował także pracami budowlanymi. Dwukondygnacyjny korpus główny, nakryty bliźniaczym, czterospadowym dachem został ujęty czterema sześciobocznymi wieżami. Skrzydła boczne dobudowane zostały w I poł. XVIII w. według projektu Kacpra Bażanki. Pomimo pewnych przekształceń dokonanych w XIX w. pałac kielecki zachował pierwotną bryłę, dekorację elewacji oraz oryginalny wystrój większości wnętrz.

W końcu XVIII w. kieleckie dobra biskupów krakowskich zostały upaństwowione uchwałą Sejmu Wielkiego. Biskupi krakowscy mogli zamieszkiwać w pałacu. W 1816 roku w skrzydle północnym rozpoczęła działalność Szkoła Akademiczno – Górnicza w Kielcach przez dziesięć lat istnienia kształcąc kilkudziesięciu absolwentów.

Po upadku powstania styczniowego władze rosyjskie dokonały w wyglądzie pałacu daleko idących zmian. Marmurowe portale z wnętrz przeniesiono do nowo wzniesionej cerkwi, zburzono przylegającą do katedry Bramę Krakowską, zmieniono też formę samego pałacu zdejmując hełmy z wież i kamienne rzeźby z elewacji. W 1866 r. rezydencja stała się siedzibą władz Guberni Kieleckiej.

W 1914 roku budowla była siedzibą Komisariatu Wojsk Polskich w Kielcach, a przede wszystkim kwaterą Józefa Piłsudskiego. Następnie w 1919 r. kielecki pałac stał się siedzibą kieleckiego Urzędu Wojewódzkiego. W latach dwudziestolecia międzywojennego przywrócono jego dawny wygląd, umieszczając ponownie hełmy na wieżach, a w 1939 r. uroczyście otwarto Sanktuarium Marszałka Józefa Piłsudskiego.

W 1971 roku stał się siedzibą kieleckiego Muzeum Narodowego, które funkcjonuje w nim do dziś

Ogród Włoski

W czerwcu 2003 r. przy Pałacu Biskupów Krakowskich uroczyście otwarto ogród włoski. Głównym założeniem rekonstrukcji było wierne odtworzenie XVII-wiecznego układu kwaterowego na tarasie ziemnym i wzbogacenie formy wystroju kwater z I poł. XVIII w.

Cztery kwatery są trawnikowe i wypełniono je białym i czerwonym żwirem z peoniami w narożach. Kolejne dwie części tworzą nasadzenia formowanego bukszpanu z kwiatami sezonowymi.

Źródło: Urząd Miasta Kielce