Pokarmy, jad owadów błonkoskrzydłych i leki – to najczęstsze przyczyny anafilaksji. Lekarze z Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kielcach ostrzegają, że w przypadku wystąpienia tej gwałtownej reakcji zagrażającej zdrowiu i życiu człowieka, trzeba natychmiast wezwać pomoc.
Doktor nauk medycznych Zdzisław Domagała, kierownik I Kliniki Pediatrii Szpitala Zespolonego w Kielcach tłumaczy, że anafilaksja to zespół objawów przebiegających bardzo gwałtownie. Najcięższą jej manifestacją jest wstrząs anafilaktyczny, który jest zagrożeniem dla życia i zdrowia. Pacjentowi spada wówczas ciśnienie i pojawiają się zaburzenia w pracy układu krążenia. Innymi objawami anafilaksji są m.in.: duszność, kaszel, obrzęk krtani, wymioty, silne bóle brzucha, biegunka, pokrzywka, uczucie gorąca, zimne poty i obrzęki alergiczne.
– Głównymi alergenami wywołującymi te reakcje są najczęściej leki, pokarmy, użądlenia przez owady błonkoskrzydłe, takie jak pszczoła i osa, a niezwykle rzadko nadmierny wysiłek. Jeżeli chodzi o pokarmy, u dzieci anafilaksję mogą wywołać przede wszystkim: orzechy i orzeszki ziemne, białka mleka krowiego, białka jaja kurzego – mówi doktor Zdzisław Domagała.
Z kolei w przypadku pacjentów dorosłych, do wstrząsu anafilaktycznego dochodzi najczęściej w wyniku użądlenia przez owady (58%), po spożyciu leków (18 % przypadków) i pokarmów (10%).
Objawy i oznaki anafilaksji, zależnie od czynnika sprawczego, najczęściej pojawiają się do dwóch godzin od ekspozycji na alergen. Jest to średnio około 30 minut po spożyciu pokarmu, kilkanaście minut po użądleniu przez owada i do 5 minut po spożyciu leku.
– W przypadku wstrząsu anafilaktycznego, bardzo ważne jest szybkie udzielenie pierwszej pomocy, czyli podanie domięśniowo adrenaliny, wezwanie pogotowia, a jeżeli anafilaksja ma miejsce w placówce służby zdrowia, kluczowe jest uzyskanie szybkiego dojścia dożylnego i intensywne nawadnianie pozajelitowe organizmu – podkreśla Zdzisław Domagała.
Pacjent u którego w przeszłości wystąpił wstrząs, powinien posiadać w domu adrenalinę, leki antyhistaminowe oraz sterydy, aby zapobiec ewentualnej, kolejnej takiej sytuacji. Mimo zabezpieczenia w leki, w przypadku wystąpienia wstrząsu i podaniu adrenaliny w domu, konieczne jest i tak wezwanie pomocy lekarskiej.