Jeden z największych chrząszczy w Polsce zadomowił się w regionie świętokrzyskim

Jelonek rogacz, jeden z największych chrząszczy w Polsce, zadomowił się w regionie świętokrzyskim. Leśnicy mówią, że to przyrodniczy skarb Ponidzia i lasów Nadleśnictwa Pińczów. Znalazł tam dobre warunki do bytowania. Przyrodnicy działają też na rzecz zwiększenia jego populacji i realizują projekty edukacyjne dotyczące tego gatunku.

Największy chrząszcz

Najokazalsze samce jelonka rogacza mają nawet 8 cm długości, najczęściej 4-6 cm, samice są mniejsze i mają średnio 3-4 cm długości. Samce, w odróżnieniu od samic mają silnie rozrośnięte żuwaczki, znacznie dłuższe od głowy i przedplecza razem wziętych. Od ich kształtu przypominającego poroże jelenia gatunek ma nazwę polską i łacińską.

Gatunek ten preferuje lasy o dużym stopniu prześwietlenia, o charakterze świetlistych dąbrów z dużą liczbą różnowiekowych pniaków dębowych, złomów i martwych drzew.

Dorosłe osobniki najłatwiej zaobserwować w ciepłe, pogodne dni, w godzinach popołudniowych. Żerują natomiast w godzinach południowych. Aby je zobaczyć, trzeba obserwować drzewa z wyciekającym sokiem (pokarm dorosłych owadów), nasłonecznione pnie i kłody leżących drzew.

Walki jelonków w czerwcu

Wyjątkowi szczęściarze mogą zaobserwować walkę jelonków w czasie rójki – w czerwcu. Samice wytwarzają feromony. Należy pamiętać jednak, że to rzadki, chroniony gatunek – zarówno prawem krajowym (ochrona częściowa), wpisany też do polskiej czerwonej księgi, jak ujęty w załącznikach Dyrektywy Siedliskowej i Konwencji Berneńskiej. Nie należy go płoszyć i ingerować podczas obserwacji w jego otoczenie. Temu rzadkiemu chrząszczowi zagrażają też osoby, które mogą próbować zebrać okazy do swojej kolekcji.

Leśnicy mówią, że jelonkowi rogaczowi na Ponidziu sprzyjają ciepły klimat, skład gatunkowy lasów i działania z zakresu ochrony czynnej wykonywane przez leśników i przyrodników. W ostatnich latach Zespół Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych i Nadleśnictwo Pińczów realizowały projekt ochrony i edukacyjny dotyczący jelonka rogacza.

– Nadleśnictwo aktualnie prowadzi też działania dedykowane wyłącznie ochronie tego gatunku. Jesienią tego roku będą usuwane krzewy na powierzchniach, bezpośrednio sąsiadujących z rezerwatem, gdzie występują jelonki rogacze. Zabieg ten będzie wykonywany jako realizacja wskazań działań ochronnych dla tego gatunku, zgodnie z PZO dla Natura 2000, na powierzchni około 2 ha. Koszt zabiegu usuwania zarośli w całości pokrywa Nadleśnictwo Pińczów – informuje Patrycja Kamola z Nadleśnictwa Pińczów.

fot. Przemysław Jakubiński / Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych

Źródło informacji: Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych / Edyta Nowicka