Archeologiczne odkrycie w Zgórsku koło Kielc. To wczesnośredniowieczne grodzisko

W podkieleckim Zgórsku potwierdzono odkrycie grodziska. Wczesnośredniowieczny obiekt obronny znajduje się w lesie na tak zwanym Paśmie Zgórskim. Urząd Gminy Sitkówka-Nowiny informuje, że to niespotykane znalezisko na wielką skalę.

– Jakiś czas temu informowaliśmy o tym, że są pewne podejrzenia dotyczące lokalizacji prawdopodobnie grodziska na terenie gminy Sitkówka-Nowiny. W porozumieniu z konserwatorem zabytków i nadleśniczym dokonane zostały badania nieinwazyjne, które potwierdziły nasze podejrzenia – mówi wójt gminy Sitkówka-Nowiny Sebastian Nowaczkiewicz, którego wypowiedź cytuje portal Urzędu Gminy.

Badania objęły obszar jednego hektara lasów. Na całym tym terenie znajdują się pozostałości grodziska.

– Badania jednoznacznie wykazały, że mamy do czynienia z obiektem obronnym. Oczywiście w tej chwili trudno nam wyrokować, jak na przestrzeni dziejów go zlokalizować, ale bez wątpienia jest to rozbudowane grodzisko. Badania wykazały obecność reliktów obwarowań, reliktów prawdopodobnie obiektu obronnego, jak i przypuszczalnie reliktów kubaturowych, czyli jakichś budynków – informuje  Daniel Czernek z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Kielcach.

W chwili obecnej trudno jest jednoznacznie określić wiek obiektu. – Badania nieinwazyjne pokazują nam rodzaj obiektu i jego skalę oraz rozplanowanie, natomiast nie mówią nam nic na temat jego wieku. Porównując z podobnymi obiektami na terenie Polski można domniemywać, że mówimy tu o obiekcie wczesnośredniowiecznym, ale w jakim przedziale czasu miałoby się zawierać funkcjonowanie i rozwój tego obiektu nie jesteśmy w stanie w tej chwili na to pytanie odpowiedzieć – wyjaśnia Daniel Czernek.

Wiele pytań i kolejne prace

Przed historykami mnoży się wiele pytań, na które dziś jeszcze nie znają odpowiedzi. Przede wszystkim, czy odkrycie jest już kompletne czy też jest to dopiero „wierzchołek góry lodowej”.

Kolejne działania obejmą przede wszystkim rozpoczęcie procedury wpisu do rejestru zabytków.

– Jesteśmy gotowi, by jeszcze w grudniu wszcząć procedurę wpisu do rejestru zabytków. Jest to bardzo cenny obiekt, a da nam to możliwość pełnej ochrony tego terenu. W momencie wszczęcia postępowania ten teren będzie objęty ochroną tak, jakby był wpisany do rejestru zabytków ze wszelkimi rygorami, łącznie z tym, że wszelkie próby ingerencji w ten teren będą przestępstwem – wyjaśnia Świętokrzyska Wojewódzka Konserwator Zabytków Anna Żak-Stobiecka.

Las tajemnic

Z kolei Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych informuje, że lasy Zgórska skrywają wiele innych tajemnic. W innej części kompleksu leśnego od 2015 roku trwają prace poszukiwawcze i ekshumacyjne oraz analizy genetyczne zmierzające do odnalezienia i identyfikacji zamordowanych przez służby komunistyczne Żołnierzy Wyklętych przetrzymywanych i skazanych na śmierć w kieleckim więzieniu przy ul. Zamkowej, a następnie przetransportowanych do lasów Zgórska, gdzie odbyła się egzekucja.

Prace prowadzone są w ramach śledztwa przez Instytut Pamięci Narodowej, a także fundację Niezłomni. Dotychczas w czterech jamach grobowych odnaleziono osiem ciał, w tym siedem zidentyfikowano. Szacuje się, że w Zgórsku pochowanych może być o wiele więcej osób. Dotychczas przebadano 50 z 250 ha.

Artykuł na podstawie informacji Urzędu Gminy Sitkówka-Nowiny