Laryngolog (inaczej również otolaryngolog) to lekarz zajmujący się profilaktyką, ustalaniem przyczyn dolegliwości i leczeniem chorób górnych dróg oddechowych, uszu, zatok przynosowych i kości skroni oraz zaburzeniami węchu, smaku, słuchu. Leczenie laryngologiczne obejmuje nie tylko terapie farmakologiczne, ale czasami wiąże się również z koniecznością przeprowadzenia zabiegów chirurgicznych. Co jeszcze warto wiedzieć o tej specjalizacji? Jakie objawy powinny nas zaniepokoić i kiedy nie należy zwlekać z wizytą u laryngologa?
Laryngolog – czym się zajmuje?
Laryngolog, nazywany zamiennie otolaryngologiem, jest lekarzem zajmującym się narządami znajdującymi się w obrębie głowy i szyi, a więc:
- uszami (z grec. otos) oraz zaburzeniami słuchu i równowagi,
- nosem (z grec. rynos) oraz zaburzeniami węchu;
- gardłem (z grec. pharyngos);
- krtanią (z grec. laryngos);
- tchawicą;
- zatokami przynosowymi;
- kośćmi skroniowymi;
- jamą ustną i językiem oraz zaburzeniami smaku.
Zakres działalności lekarza tej specjalizacji nie ogranicza się tylko do diagnostyki i leczenia farmakologicznego, ale obejmuje również zabiegi chirurgiczne i zalecenia profilaktyczne dla pacjentów.
Chociaż laryngologia obejmuje stosunkowo nieduży obszar ludzkiego ciała, w obrębie specjalizacji możemy dodatkowo wyróżnić 9 specjalności szczegółowych:
- rynolog – specjalista od nosa i zatok przynosowych;
- audiolog – specjalista od zaburzeń słuchu;
- foniatra – specjalista od fizjologii oraz patologii mowy;
- otolog – specjalista od chorób uszu;
- neurootolog – specjalista od równowagi i słuchu oraz ich związków z układem przedsionkowym i słuchowym;
- westybulolog – specjalista zajmujący się zawrotami głowy;
- laryngolog onkologiczny – specjalista zajmujący się stanami przedrakowymi oraz nowotworami głowy i szyi;
- otolaryngolog dziecięcy – specjalista zajmujący się niepełnoletnimi pacjentami;
- chirurg podstawy czaszki – specjalista od zabiegów chirurgicznych w obrębie twarzoczaszki.
Jak wygląda wizyta u laryngologa?
Pierwsza wizyta u laryngologa rozpoczyna się od wywiadu lekarskiego, dzięki temu lekarz uzyskuje informacje o zdrowiu pacjenta, przyjmowanych lekach, niepokojących objawach i przebytych chorobach. Najbardziej szczegółowe pytania dotyczą dolegliwości, z którymi przychodzimy do specjalisty. Warto przygotować się wcześniej i przypomnieć sobie, od kiedy występują objawy, czy coś je nasila, albo co przynosi ulgę, usprawni to przebieg wizyty i może ułatwić postawienie diagnozy.
Po przeprowadzeniu wywiadu laryngolog przystępuje do zbadania pacjenta. Badanie i używane do niego narzędzia laryngologiczne (otoskop, endoskop, wziernik, lusterko, mikroskop) zależne są od dolegliwości zgłaszanych przez pacjenta:
- otoskopia – badanie ucha;
- laryngoskopia – badanie gardła i krtani;
- rynoskopia – badanie jamy nosowej;
- fiberoskopia – wideo-endoskopowe badanie górnych dróg oddechowych;
- badanie słuchu i równowagi;
- testy węchowe i smakowe.
Zdarza się, że w celu postawienia diagnozy, konieczne jest wykonanie dodatkowych badań, takich jak:
- badania laboratoryjne;
- pobranie i zbadanie wymazów;
- biopsja;
- USG;
- RTG.;
- tomografia komputerowa;
- rezonans magnetyczny.
Jak w przypadku każdej choroby, prawidłowe zdiagnozowanie pacjenta jest warunkiem skutecznego leczenia.
Choroby laryngologiczne
Bardzo często choroby laryngologiczne diagnozowane są przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, zastosowane leczenie przynosi zadowalający efekt i nie wiąże się z koniecznością odbywania dodatkowych wizyt, ani specjalistycznych badań. Jednak nawracające, dokuczliwe infekcje uszu lub górnych dróg oddechowych wymagają konsultacji u laryngologa. Specjalistyczna wiedza w dziedzinie laryngologii i odpowiednie narzędzia zwiększają szanse na szybką, właściwą diagnozę i efektywne leczenie.
Przykładowe schorzenia i choroby podlegające diagnostyce i leczeniu laryngologicznemu:
- zapalenie migdałków podniebiennych o podłożu wirusowym, bakteryjnym, grzybiczym lub pierwotniaczym;
- nawracające ropne zapalenie gardła;
- przerost migdałków podniebiennych i/lub migdałka gardłowego;
- zapalenie zatok o zróżnicowanej etiologii;
- choroby nosa (przewlekły nieżyt, polipy, skrzywienie przegrody);
- choroby krtani, nagłośni i fałd głosowych (torbiele, polipy, ropnie, guzki śpiewacze, ziarniniaki);
- zapalenie ucha (zewnętrznego i środkowego);
- niedosłuch;
- zaburzenia mowy;
- choroba Meniere’a (zawroty głowy i zaburzenia równowagi wynikające ze schorzenia ucha wewnętrznego);
- zespół Sjögrena (autoimmunologiczna choroba błon śluzowych, gruczołów ślinowych i kanałów łzowych);
- otoskleroza (choroba kosteczek słuchowych);
- choroby języka;
- zapalenie dziąseł;
- chrapanie i bezdech senny;
- choroby nowotworowe głowy i szyi;
- urazy w obrębie twarzoczaszki, szczególnie z występującym złamaniem kości nosa i zatok.
Kiedy powinniśmy udać się na wizytę do laryngologa?
Oczywiście nie każdy katar wymaga konsultacji laryngologicznej. Istnieje jednak szereg objawów, które powinny nas skłonić do pilnej wizyty u laryngologa. Wśród nich możemy wyróżnić:
- chrypkę o nieznanej etiologii trwającą powyżej 4 tygodni;
- nawracające choroby ucha lub ból ucha, szczególnie jeśli łączy się z wysiękiem;
- częste krwawienia z nosa;
- nietypowe wydzieliny z nosa;
- trudności z przełykaniem;
- nawracające infekcje górnych dróg oddechowych (katar, kaszel, drapanie w gardle, problemy oddechowe);
- uczucie zatkanego ucha lub uczucie pełności wewnątrz ucha;
- zaburzenia węchu, smaku lub słuchu;
- zawroty głowy, szumy uszne, zaburzenia równowagi;
- częste bóle głowy w okolicy czoła łączące się z niedrożnością nosa lub katarem ropnym;
- zmiany w obrębie błon śluzowych gardła i nosa trwające powyżej dwóch tygodni;
- guzy występujące w okolicach szyi i twarzy;
- zmiany występujące w obrębie jamy ustnej i przewlekłe stany zapalne przebiegające z zanikaniem prawidłowej błony śluzowej.
Jeśli zauważymy u siebie te lub inne niepokojące objawy w obrębie głowy i szyi, powinniśmy udać się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej lub lekarza rodzinnego po skierowanie do laryngologa, lub poszukać prywatnego specjalisty.
Autor artykułu
Artykuł opracowany przy współpracy z promedyczny.pl – sprzęt medyczny i rehabilitacyjny. |
Czytaj też:
> Czy warto kupować leki i suplementy w Internecie?