BHP – ten skrót jest znany wszystkim zatrudnionym w Polsce osobą. Odmienia się go przez wszystkie przypadki na szkoleniach, prezentacjach, a nawet w kampaniach społecznych. Można się zastanawiać czy aby na pewno jest to konieczne. Przecież każdy z nas ma świadomość, że zdrowie i życie jest priorytetem. Czy jednak tak jest zawsze? Niekoniecznie tak będzie. Jest wiele czynników zewnętrznych mających wpływ na sytuację podczas wykonywania konkretnych obowiązków służbowych. Pracownicy odczuwają presję czasu, często są zmęczeni albo zestresowani. Czasem wystarczy rozkojarzenie, brak koncentracji lub brak refleksji nad tym, że jakaś czynność niesie ze sobą większe ryzyko.
Dlatego powstało BHP – wprowadza ono procedury zabezpieczające pracowników
Bezpieczeństwo i higiena pracy to tak naprawdę zbiór zasad, którymi powinni się kierować pracownicy i pracodawcy. Z punktu widzenia tych pierwszych będą to wskazówki, zakazy i nakazy wpływające bezpośrednio na sposób wypełniania obowiązków służbowych. Dla szefów są to wytyczne wskazujące jak należy zadbać o pracowników i w jaki sposób wyposażyć podwładnych w odpowiednie dodatki. Teoretycznie wydaje się być to bardzo logiczne i zwykle nie potrzeba dodatkowych interpretacji prawnych. Dlaczego jednak wypadki się zdarzają, czy można im zapobiec?
Wypadki w pracy są normą – niestety nie zawsze można im zaradzić
Wypadki w pracy możemy podzielić na trzy grupy. Pierwsze to takie, które są efektem zaniedbań pracodawcy, drugie są związane z błędami pracownika, a trzecie korelują z czynnikami zewnętrznymi. Zajmijmy się na początku tym jak otoczenie może wpływać na warunki pracy.
Wpływ czynników zewnętrznych na bezpieczeństwo w pracy
Dość łatwo sobie wyobrazić sytuację, w której osoba z zewnątrz naraża na niebezpieczeństwo pracowników zatrudnionych na placu budowy. Osoby bezdomne, albo zbyt ciekawskie są dość częstymi i nieproszonymi gośćmi w miejscu, w którym się pracuje. Często poszukują złomu lub innych wartościowych przedmiotów. Niestety poza stratami materialnymi mogą narazić na niebezpieczeństwo pracowników. Wystarczy, że ukradną żeliwną płytę zakrywającą studzienkę, lub uszkodzą przewody elektryczne doprowadzające napięcie. Znamy także takie przypadki, gdy osoby bezdomne szukały schronienia w pustostanach, które były przeznaczone do rozbiórki.. W ten sposób narażają siebie i innych na ogromne zagrożenie.
Pracownicy także popełniają błędy, niestety niektórych można uniknąć.
Najprostszym przypadkiem błędu jaki może popełnić pracownik jest upuszczenie ciężkiego przedmiotu na nogę. Wyobraźmy sobie takie zdarzenie. Powiedzmy Łukasz pracuje na budowie już ponad pół roku. Wie jak działają zasady, jednak od dawna nikomu nic się nie stało, więc część przepisów nie zawsze jest przestrzegana. Z powodu upału zamienił obuwie ochronne na zwykłe klapki. Niestety podczas pracy upuścił młot, który połamał mu trzy palce. Nie ulega wątpliwości, że gdyby stosował się do zasad BHP to ten błąd był dla niego zdecydowanie mniej kosztowny.
Czasem przełożony wymaga zbyt wiele, co wtedy może zrobić zatrudniony?
Zgodnie z wytycznymi BHP pracownik nie może świadczyć pracy, jeśli nie jest absolutnie pewne, że może to robić w sposób bezpieczny. Czasem jednak pracodawca zaniedbuje pewne obszary. Właśnie wtedy pracownicy mogą spotkać się z nakazem pracy w nieodpowiednich warunkach. Co należy wtedy zrobić? Prawo jest w tym przypadku bardzo precyzyjne i nakazuje wprost zaprzestania świadczenia pracy. Życie i zdrowie jest przecież najważniejsze.
Czy istnieje ogólna zasada BHP? Jest taka niepisana wytyczna!
Ogólna zasada jest taka, że bez względu na sytuację ustawodawca chroni przede wszystkim osoby pracujące. Nie może zaistnieć taka sytuacja, że będą one kontynuować swoje zadania pomimo niebezpieczeństwa. Jednak sami muszą dołożyć wszelkich starań by nie doznać uszczerbku na zdrowiu.
Kogo dotyczy BHP – pracownika czy przełożonego? Ustawodawca jest tu bardzo precyzyjny
Oczywiście obydwie strony są zobowiązane do przestrzegania zasad BHP. Oczywiście w zupełnie różnych zakresach. Z jednej strony mamy właściciela firmy. Zapewnia on odzież ochronną i środki ochrony osobistej. Ma także przygotować miejsce pracy tak, żeby nie stwarzać niebezpieczeństwa, a w razie potrzeby żeby była możliwość ewakuacji.
Pracownik musi używać środków ochrony osobistej i odzieży ochronnej?
Pracownicy mają natomiast używać tych zestawów, butów, gogli i innych przedmiotów w sposób zgodny z przeczeniem. Co więcej nie mogą narażać swojego zdrowia i życia. Środki ochrony osobistej są ściśle powiązane ze środowiskiem pracy. Osoby zajmujące się obróbką stali posiadają odpowiednie kombinezony, a chemik w laboratorium zawsze będzie korzystać z filtrów powietrza i okularów ochronnych.